၃.တၢ်ဂ့ၢ်ပာ်ဖျါဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်နာ်

ပတၢ်မၤလီၤဆီဒ်သိးပကမၤစၢၤပိာ်မုၣ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢကအဲၣ်ယွၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်လၢအသးသမူအပူၤအဂီၢ်အံၤဘၣ် တၢ်တ့ထီၣ်အက့ၢ်အဂီၤခီဖျိပတၢ်နာ်ကစၢ်ယွၤဒီးခီဖျိယွၤအတၢ်ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်အသးဆူပအိၣ်ခီဖျိလံာ်စီဆှံန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဂ့ၢ်လၢလာ်အံၤမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်အဖုၣ်လၢအဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်နာ်အမ့ၢ်အတီအဂ့ၢ်လီၤ. 

နံးစံတၢ်ဘျၢ 

 ပနာ်ကစၢ်ယွၤထဲတဂၤဧိၤ,ပၢ်ကစၢ်,သ့တၢ်လၢာ်ကစၢ်လၢအတ့လီၤမူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်ဒီးကယဲၢ်တၢ်အိၣ်ဒီးအီၤခဲလၢာ်လၢပထံၣ်သ့ဒီးပထံၣ်တသ့သ့ၣ်တဖၣ်လီၤ.   ပနာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်ထဲတဂၤဧိၤ,ယွၤအဖိခွါအိၣ်ထဲတဂၤ,လၢအမ့ၢ်ပၢ်ကစၢ်အတၢ်ထီၣ်ဖိလီၤစိၤလီၤထီ,ယွၤလၢယွၤ,

တၢ်ကပီၤလၢတၢ်ကပီၤ,ယွၤနီၢ်နီၢ်လၢယွၤနီၢ်နီၢ်တဘၣ်တၢ်တ့လီၤအီၤဘၣ်မ့ၢ်တၢ်ထီၣ်ဖိ,တၢ်တမံၤဃီဒီးပၢ်သးဘိန့ၣ်လီၤ. တၢ်ခဲလၢာ်ဘၣ်တၢ်ဟဲကဲထီၣ်ခီဖျိလၢအီၤလီၤ. 
လၢပဂီၢ်မ့ၢ်ပှၤကညီပိာ်ခွါဒီးလၢပအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂီၢ်ဟဲလီၤလၢမူခိၣ်ခီဖျိသးမုာ်စီဆှံအစိကမီၤလိၣ်ထီၣ်အသးဒ် ပှၤကညီအသိးဒီးဘၣ်တၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အီၤလၢမုၣ်ကနီၤစီဆှံနီၢ်မၤရံန့ၣ်လီၤ. 
လၢပဂီၢ်ဘၣ်တၢ်ပျၤထီမၤသံလၢသ့ၣ်ထူၣ်စုညါအလိၤလၢစီၤပံၤလးအစုပူၤဒီးဘၣ်တၢ်ခူၣ်လီၤဘျၢလီၤန့ၣ်လီၤ. သၢသီပှဲၤထီၣ်ဒီးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဒ်လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါတ့ၢ်အသိး,က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်ဒီးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဒ်လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါတ့ၢ်အသိး,
က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်ဒီးဆ့ၣ်နီၤ၀ဲဒၣ်လၢပၢ်ကစၢ်ယွၤအစုထွဲတခီလီၤ.   ကဟဲက့ၤကဒီး၀ဲဒီးတၢ်လၤကပီၤတၢ်ဟူကညီၣ်ဒ်သိး ကစံၣ်ညီၣ်ပှၤလၢအမူဒီးပှၤသံသ့ၣ်တဖၣ်ဒီးအဘီမုၢ်မ့ၢ်တၢ် လီၤစိၤလီၤထီလီၤ. 

ပနာ်သးမုာ်စီဆှံကစၢ်လၢအဟ့ၣ်ပှၤတၢ်မူပိာ်ထွဲထီၣ်ပၢ်ကစၢ်ယွၤဒီးဖိခွါကစၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဒီးဘၣ်တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤသကိးဒီးပၢ်ကစၢ်ယွၤဒီးဖိခွါကစၢ်န့ၣ်လီၤ. ကတိၤတၢ်ဒီးပှၤခီဖျိ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. 
ပနာ်လၢခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်စီဆှံထဲတဖှိၣ်ဧိၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. 
ပအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်တၢ်ဒိးဘျၢသးလၢထံထဲတမံၤဧိၤလၢ တၢ်ပျၢ်တၢ်ဒဲးဘးတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.   ပမုၢ်လၢ်ပှၤသံတဖၣ်အတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဒီး ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်မူလၢအကဟဲန့ၣ်လီၤ.    အၤမ့ၣ်.

တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်ကွဲးဖှိၣ်ဖုၣ်ဘၣ်ဃးပတၢ်နာ်တဖၣ်

လံာ်စီဆှံမ့ၢ်ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါလၢအတကမၣ်နီတဘျီန့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယွၤအိၣ်နီၢ်ကီၢ်ဒ်ယွၤသၢဂၤတဂၤဃီအသိးန့ၣ်လီၤ. (ပၢ်ကစၢ်,ဖိခွါကစၢ်ဒီးသးမုၢ်စီဆှံကစၢ်) 
ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး,အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢမုၣ်ကနီၤစီဆှံ,ပှၤကညီ လၢတၢ်ဒဲးဘးတအိၣ်ဘၣ်,ဒိးသံလုၢ်ထီၣ်အသးလၢသ့ၣ် ဖျၢၣ်ထူၣ်စုညါအလိၤ,ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်ဒီးက့ၤထီၣ်က့ၤဆူမူခိၣ်.
ပှၤခဲလၢာ်မၤတၢ်ဒဲးဘးဒီးတကြၢး၀ဲဘၣ်၀ဲဒီးယွၤအလၤကပီၤလၢၤဘၣ်.
တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤမ့ၢ်ထဲယွၤအဘျူးအဖှိၣ်အဃိခီဖျိထဲတၢ်နာ်ကစၢ်ခရံာ်တဂၤဧိၤလီၤ.
သးမုၢ်စီဆှံအိၣ်ဆိး၀ဲဒၣ်လၢပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်သ့ၣ်တ ဖၣ်အပူၤဒီးဟ့ၣ်တၢ်စိကမီၤလၢကအိၣ်မူခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူအဂီၢ်လီၤ. 
ကစၢ်ခရံာ်ကဟဲက့ၤကဒါက့ၤဒ်သိးကစံၣ်ညီၣ်ပှၤမူဒီးပှၤသံတဖၣ်လီၤ.
တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ် : တၢ်မူအထူအယိာ်လၢပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်နီၢ်နီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လၢမူခိၣ်ဘီမုၢ်အပူၤဒီးတၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢပှၤတစူၢ်တနာ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လၢလရာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. 
  တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်ကဲထီၣ်အီၤလၢပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်နီၢ်နီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢပှၤကိးကလုာ်ဒဲး,ပှၤတၢ်ကတိၤကိးမံၤဒဲးဒီးကီၢ်ကိးဘ့ၣ်ဒဲးန့ၣ်လီၤ. 
ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်တၢ်မၢလီၤအီၤလၢကတဲပှၤဂုၤပှၤဂၤလၢတၢ်သးခုကစီၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.